عوارض ارتودنسی

ارتودنسی چه عوارضی دارد؟


اگر چه که ارتودنسی درمانی است با عوارض کم، اما به هر حال خوب است که بیماران از همین عوارض احتمالی نیز پیش از تصمیم گیری به انجام درمان آگاه باشد. شاید بتوانیم چند حالت  کلی از عوارض را برای درمانهای ارتودنسی در نظر گرفت:

1 – دسته اول که شایعترین آنها نیز محسوب می شود، مشکلات بهداشتی است. قرار گرفتن انواع دستگاههای ارتودنسی در داخل دهان، اعم از پلاک های متحرک و (مخصوصا) براکت و سیم های ثابت، و خوردن غذا همراه با این وسایل موجب می شود که رعایت بهداشت دهان مشکل تر شود و اگر بیمار دقت و حوصله کافی در رعایت بهداشت خود نداشته باشد، دندان ها زیر براکت و سیم های ارتودنسی سریعتر دچار پوسیدگی می شوند. 

ار دیگر مشکلات بهداشتی که در بزرگسالان از اهمیت نسبی و شیوع بیشتری برخوردار می شود مشکلات لثه و بافتهای نگهدارنده است. التهاب، تورم و خونریزی از لثه و یا تشکیل جرم روی دندانها که ناشی از عدم رعایت روش صحیح بهداشت می تواند باشد، به مرور زمان ممکن است که سلامت بافتهای نگهدارنده اطراف دندان اعم از لثه و استخوان و غشا اطراف ریشه و حتی خود ریشه دندان را به مخاطره بیاندازد.

خبر خوش!: مواردی که در بالا ذکر شد و مربوط به مشکلات بهداشتی هستند به راحتی و با کمی بهبود آموزش و دقت در رعایت بهداشت به راحتی قابل پیشگیری هستند و در نتیجه شایعترین عارضه ارتودنسی به این شکل مهار می شود. برای اطلاعات و آسودگی خاطر بیشتر، پیشنهاد می شود که مقاله رعایت بهداشت طی درمان ارتودنسی را نیز مطالعه بفرمایید.


2- دسته دوم از مشکلات تغییرات بعد از درمان در دندانهاست که در خیلی از موارد به عنوان برگشت از آن یاد می شود. اگر چه که در خصوص استفاده از این واژه کمی بحث وجود دارد (که در مقالات دیگر به نوعی به آن پرداخته شده است)، زیرا به واسطه کاربرد این واژه دیدگاه متفاوتی به وجود آمده و به اصطلاح «برگشت» به بخشی جدایی ناپذیر از درمان ارتودنسی تبدیل می شود که لزوما چنین نیست. اما حالت شایعتر از “برگشت” مجددا مربوط به همکاری بیمار بر میگردد. این وضعیت درصورتی که بیمار دستور متخصص را برای استفاده منظم از پلاک های نگهدارنده بعد از درمان ثابت نادیده بگیرد یا در بیمارانی که توسط دندانپزشک غیرمتخصص ارتودنسی درمان شده اند، مشاهده می شود.

3- دسته آخر از عوارض آسیبهای احتمالی درمان ارتودنسی است که به دندان و یا بافتهای اطراف وارد می کند. تحلیل ریشه و یا استخوان یکی از این عوارض می باشد. اگر چه که شیوع این دسته بسیار کم است، اما به دلیل حساسیت خاصی که  این عوارض در میان جامعه و بیماران ایجاد می کند، لازم است که بیشتر در خصوص آن صحبت کنیم:

همچون هر نوع درمانی که در حوزه علوم پزشکی انجام می شود،‌ ارتودنسی نیز درمانی به شمار می رود که از عوارض برخوردار است. استفاده از یک دارو برای درصد کمی از بیماران عوارض جانبی ایجاد می کند، شرکتهای دارویی این عوارض را در بروشورهای دارویی قید می کنند و اخطار می دهند، اما به دلیل احتمال و شیوع کم این عوارض، مجوز تولید دارو صورت می گیرد، پزشک دارو را به مسئولیت خود به بیمار تجویز می کند و در انتها بیمار با علم به بسیاری از این عوارض از دارو  استفاده می کند. 

این دسته از عوارض ارتودنسی نیز وضعیتی کمابیش مشابه دارد: عوارضی چون تحلیل ریشه به صورت نامشخص و بدون دلیل خاص رخ می دهد که این موارد بسیار کم هستند. اما موارد شناخته شده ای هم وجود دارند که این عارضه را ایجاد می کنند:

  • وجود التهاب میکروبی و عمقی هنگامی که از نیروهای ارتودنسی استفاده می شود:‌ به بیان ساده، نیروی ارتودنسی یک التهاب برای حرکت دندانها ایجاد می کند که در صورت همراه شدن با آلودگی و التهاب میکروبی آثار مخرب آشکار می شود ( این حالت در حقیقت همان عدم رعایت بهداشت است که در دسته اول به آن اشاره شد)
  • ابتلا به بیماریهای زمینه ای یا استفاده از برخی داروها حین درمان ارتودسنی: برای مثال، استفاده از داروهای کورتون در حین درمان ارتودنسی احتمال تحلیل ریشه را بالا می برد.
  • استفاده از نیروهای نا مناسب و بیش از اندازه / درمانهای غیر تخصصی: متخصصین ارتودنسی طی چند سال آموزش تخصصی خود فراگرفته اند که نباید از نیروهای بیش از حد استفاده کنند. اما با ایاما متاسفانه برخی از همکاران دندانپزشک مبادرت به درمان ارتودنسی می کنند در حالیکه آموزش رسمی و تایید شده ای در این خصوص نداشته اند و چه بسا به صورت تجربی به درمان ارتودنسی مبادرت می ورزند. احتمال بروز تحلیل ریشه در حین چنین درمانهایی می تواند بالا باشد.

خلاصه و نتیجه گیری:

درمان ارتودنسی همانند هر درمان دیگری می تواند عوارض داشته باشد اما در صورت رعایت یک سری نکات می توان همانند دیگر درمانها این عوارض را به حد اقل رساند:

  • رعایت صحیح بهداشت طی درمان ارتودنسی ( مهمترین عامل کاهش عوارض،) (مطالعه بیشتر)
  • مطلع نمودن متخصص از بیماریهای دیگری که به آن مبتلا هستید و یا داروهایی برای سایر بیماریها استفاده می کنید. (مطالعه بیشتر)
  • مراجعه به متخصص ارتودنسی مورد تایید انجمن ارتودنتیستهای ایران جهت انجام درمان ارتودنسی (مطالعه بیشتر)

دیدگاه‌ خود را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

این سایت از اکیسمت برای کاهش هرزنامه استفاده می کند. بیاموزید که چگونه اطلاعات دیدگاه های شما پردازش می‌شوند.