ارتودنسی متحرک چیست؟ آیا ارتودنسی متحرک بهتر است یا ثابت؟

نمونه هایی از پلاکهای متحرک ارتودنسی

توجه: این مقاله به ارتودنسی متحرک از نوع پلاکها اشاره می کند و با دستگاههای ارتودنسی که از آنها تحت عنوان ارتودنسی نامرئی از آنها یاد می شود متفاوت هستند

دستگاه ارتودنسی متحرک یا پلاک وسیله ای  است که می توان آن را از دهان خارج نمود. یعنی این وسیله به دندان ها  چسبانده نمی شود. پلاکهای متحرک بر اساس قالبی که متخصص ارتودنسی از دندانهای یک  فرد گرفته و برنامۀ درمانی که برای بیمارش در نظر گرفته طراحی و ساخته می شوند شده اند. از آنجا که این پلاک یک وسیلۀ درمانی است این متخصص ارتودنسی خواهد بود که در نهایت درباره استفاده از ارتودنسی متحرک در درمان ارتودنسی تصمیم می گیرد.

پلاک های ارتودنسی یا ارتودنسی متحرک به طور کلی به سه گروه تقسیم می شوند. گروه اول متناسب با حرکت های ساده دندانی می باشد. دومین گروه از دستگاه های ارتودنسی متحرک برای تنظیم و اصلاح روابط دو فک به کار گرفته می شوند. گروه سوم بر خلاف دو گروه اول زمانی به کار گرفته می شوند که نمی خواهیم  حرکتی در دندانها اتفاق بیفتد، مثلا زمانی که حرکت مورد نظر دندان انجام شده و می خواهیم مانع از جابجایی و برگشتن این حرکت شویم. به این گروه از پلاکها نگهدارنده یا ریتینر متحرک گفته می شود.

این دستگاه ها بدین منظور طراحی شده اند که نیروی معینی را با کمک فنرها و پیچ ها و دیگر اجزای مکانیکی خود به دندان ها و یا فکین وارد کنند.

بر خلاف باور بسیاری از مردم که کاربرد وسایل ارتودنسی متحرک را محدود به کارها و حرکات ساده در ارتودنسی قلمداد می کنند، این وسایل گاهی تنها ابزار قابل استفاده در درمان های تخصصی تر و دشوارتر می باشند.

شاید به نظر برسد که استفاده از دستگاه ارتودنسی متحرک نسبت به گذشته محدود شده، اما این وسایل دارای مزایای منحصر به فردی هستند. مثلا:

مزایای پلاکهای متحرک ارتودنسی

  • برای تمیز کردن می توان آنها را از دهان بیرون آورد.
  • برای حرکات جزئی دندانی نسبت به وسایل ثابت انتخاب مناسبتری هستند.
  • شاید تنها گزینۀ مناسب برای درمانهایی که در دورۀ دندانی مختلط باید انجام شوند ( مقطعی از رشد کودک که دندانهای شیری در حال افتادن و دندانهای دائم در حال بیرون آمدن هستند. در این دوران، امکان استفاده از سیمهای ثابت به خوبی وجود ندارد زیرا با افتادن هر دندان شیری ساختار و تنظیمات سیمهای ثابت ممکن است به هم بریزد)
  • در مواقع اضطراری مثلا عفونت دندان یا  درد های پیش بینی نشده می توان به طور موقت آنها را درآورد.
  • در مراسم و رویدادهای رسمی و خیلی مهم می توان به صورت موقت آنها را خارج نمود.
  • کمتر در معرض دید هستند.
  • به راحتی استفاده می شود و به آموزشهای خیلی پیچیده برای استفاده نیاز ندارند.
  • ·         ساخت پلاکها در لابراتوار انجام می شود بنابر این زمان حضور و نشستن بیمار بر روی صندلی نه چندان دلچسب دندانپزشکی کوتاهتر می شود Smile .
  • ·         هزینه ارتودنسی متحرک به طور معمول و به میزان قابل توجهی کمتر از هزینه ارتودنسی های ثابت است

محدودیت ها و معایب پلاکهای متحرک ارتودنسی

متخصص ارتودنسی ترجیح می دهد که از بهترین دستگاه ارتودنسی برای درمان بدشکلی و ناهنجاری دندان ها و فکین استفاده کند.

برخی از ناهنجاری ها با ارتودنسی متحرک درمان می شوند اما برخی از آنها نیاز به ارتودنسی ثابت دارند. بنابراین در استفاده از ارتودنسی متحرک محدودیت هایی وجود دارد:

  • دستگاه ارتودنسی متحرک قابلیت انجام حرکات دقیق و یا پیچیدۀ دندانی را ندارند
  • بیمارانی که همکاری لازم را ندارند ممکن است در طول درمان دستگاه متحرک خود را استفاده نکنند و این امر باعث می شود دندانهایی که حرکت خود را انجام داده بودند دوباره به جای قبلی خود برگردند
  •  احتمال گم شدن پلاک وجود دارد و همانند مورد بالا، کنترل حرکت دندان از دست می رود.

انواع حرکت دندان با دستگاه ارتودنسی متحرک

سه گروه اصلی در حرکت دادن دندان با دستگاه ارتودنسی وجود دارد:

گروه اول: برطرف کردن تنگی فک بالا با گسترش قوس فک بالا. این کار معمولا با کمک پلاکهای حاوی پیچ انجام می شود و یکی از درمانهای شایع و بسیار کاربردی در دوره ای است که دندانهای شیری در حال افتادی و دندانهای دائمی در حال رویش هستند که به این دوره دورۀ دندانی مختلط گفته می شود.

گروه دوم:  حرکتهای کوچک و محدود در یکی دو دندان که معمولا با کمک فنرها انجام میشود. به این شکل که سیمی کوچک و انعطاف پذیر به پلاک اضافه می شود تا زمانی که پلاک در دهان قرار می گیرد، این سیم انعطاف پذیر در دهان جمع شده و به دندانی که در کنار آن قرار گرفته نیرو وارد می کند تا دندان حرکت کند.

 گروه سوم :  مهار رویش/ رویش انتخابی دندانها. گاهی در حین درمان لازم است که از رویش برخی دندانهای دائمی جلوگیری شده و یا به دندانهای دیگری اجازۀ رویش بیشتر داده شود. این کار با کمک بخشی از پلاستیک پلاکها صورت می گیرد که روی دندانها را می پوشانند و به آنها “بایت پلن” گفته می شود.

خلاصه:

پلاکها یا همان ارتودنسی متحرک وسایلی هستند که با تمام توانایی ها و محدودیتهایشان همچنان یکی از وسایل مهم در درمانهای ارتودنسی به شمار می روند. انتخاب نوع وسیلۀ ارتودنسی برای بیمار توسط متخصص ارتودنسی و با توجه به شرایط بیمار تعیین می شود

دیدگاه‌ خود را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

این سایت از اکیسمت برای کاهش هرزنامه استفاده می کند. بیاموزید که چگونه اطلاعات دیدگاه های شما پردازش می‌شوند.